Metin ve Kemal Kahraman (Müzisyen-Istanbul/Berlin)
Uzunçayır barajında su tutulmasıyla barajların nasıl bir sonuç doğurduğu somut olarak görüldü. Yapılmak istenen daha 18 baraj var. Bunlarla beraber Dersim’in bütün vadileri sular altında kalacak. Bu projenin Türkiye’nin enerji ihtiyacı ile ilgili olmadığını uzmanların raporlarından öğreniyoruz. Dersim ve özel olarak Munzur vadisi taşıdığı bütün özgün bitki ve hayvan çeşitliliği ile sular altında kalacak. En az bunun kadar önemli bir başka nokta da şudur; Dersim Anadolu’da özel ve önemli bir kültür bölgesidir. Alevi inancı açısından çok önemli bir merkezdir; asırlar boyunca merkezi iktidarların baskısından kaçan bütün marjinal kültür grupları dağlara sığınmıştır. Dersim de dağlık bir bölgedir; burada yaşayamaya devam eden diller, lehçeler, inanç uygulamaları, kutsal yerler, mitolojik öyküler, masallar çok eskilere dayanan bir sözlü kültür belleğini bugüne taşırlar. Alevilik, Anadolu’da sadece Dersim’de bir sosyal sistem olarak yaşamaya devam etmekteydi. Bunun dışında her yerde basit bir ev inancına dönüşmüştür. Yine 2009 UNESCO raporlarında yok olma tehdidiyle karşı karşıya olan diller arasında sayılan Zazaca yoğunluklu olarak sadece bu bölgede konuşulmaktadır. Oysa şimdi barajlar projesiyle bu kültür kaynakları tutundukları son toprakları da kaybediyor.
Bugün 38 Dersim katliamı Türkiye kamuoyunda tartışılıyor. Ancak herkes de biliyor ki bu barajlar projesiyle katliam bugün de devam etmektedir; hiç bitmemiştir. Zaten en son İletişim yayınları tarafından yayınlanan 1933 tarihli Genel Kurmay tarafından hazırlanmış Dersim raporlarında da görülüyor ki bu proje bölgenin tamamen insansızlaştırılması amacıyla daha yüzyıl öncesinden önerilmiştir. Bugün de hayata geçirilmektedir.
Dersim’in yıkımına dur demeliyiz. Bunun için başta sanatçılar ve siyasetçiler olarak acil eylem çağrısıyla sokaklara çıkmalıyız. Bizler de bundan sonra da çevre sorunlarına duyarlı Avrupa kamuoyunu ve siyasetçilerini harekete geçirebilmek için elimizden geleni yapacağız.
